مزیت های استان اصفهان با در نظرگرفتن شرایط و اوضاع اقلیمی و جغرافیایی در 3 بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات به شرح زیر می باشد:

• صنعت و معدن

1.  مزیت نسبی در ایجاد صنایع وابسته به کانی های غیر فلزی و انواع سنگهای تزئینی.
   امروزه یکی از مشاغل پربازده در حوزه فروش محصولات تزئینی می باشد. فقط کافی است در این راستا کمی خلّاقانه و با طرحی نو چنین محصولاتی را تولید کنیم تا سود مطلوب حاصل شود.
2. مزیت نسبی در ایجاد صنایع با تکنولوژی بالا.
   استان اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین استان ها با مرکزیت شهر اصفهان، یکی از کلان شهرهای ایران، که به لحاظ صنعتی حائز اهمیت و برخوردار است و بیش از هر استان دیگری زمینه مساعدی برای ایجاد صنایع با تکنولوژی بالا و مدرن را داراست.
3. مزیت در احداث سردخانه های ذخیره میوه (سیب) و پتانسیل جهت ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی وابسته.
   استان اصفهان به جهت مرکزیت داشتن تقریبی در جغرافیای کشور، تقاضای بالا با توجه داشتن کلان شهر و همچنین در دسترس داشتن سیستم های صنعتی مدرن شرایط بسیار مهیّایی برای این امر داراست.
4.  مزیت نسبی درتولید گلاب وعطرها وعرقیجات و پتانسیل ایجادصنایع وابسته به آن.
   وجود بهترین پایتخت گلاب جهان، قمصر کاشان، در استان اصفهان از بزرگترین مزایای این استان جهت فعالیت اقتصادی پربازده محسوب می شود.

• کشاورزی

1.  مزیت نسبی در تولید محصولات باغی نظیر سیب و انار.
   آب و هوای مطلوب کشت این محصولات در این استان، فرصت بسیار مهم و پر بازدهی را برای تولید چنین محصولاتی فراهم می آورد.
2.  مزیت در توسعه و کشت گلخانه ای با توجه به مشکل آب در بخش کشاورزی.
   امروزه کشاورزی در مناطق گوناگون آب و هوایی به صورت صنعتی و علمی در حال گسترش است تا گونه های بهتر را در شرایطی مطلوب تر پرورش داد. فضای گلخانه فضایی است مناسب برای تولید طیف وسیعی از محصولات کشاورزی در محیطی قابل کنترل و برنامه ریزی.

• خدمات

1. مزیت نسبی در فعالیت های مرتبط با گردشگری با وجود جاذبه های طبیعی، تاریخی، فرهنگی.
   اصفهان، به عنوان پایتخت سلسله صفویان، مملو از آثار و مکان های جذّاب و دیدنی اعم از سی وسه پل، مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و... می باشد که همیشه در ایام سال آکنده از بازدیدکنندگان از اقصی نقاط عالم می باشد.علاوه بر آثار مربوط به سلسله صفویان در شهر اصفهان می توان آثار دیدنی در ابیانه را هم نام برد.این مزایای مناسب در استان اصفهان، بستر بسیارخوبی را جهت فعالیت اقتصادی پربازده فراهم آورده است.

2. مزیت نسبی وجود ظرفیت های قوی دانشگاهی و ارائه خدمات آموزشی.
   استان اصفهان همواره از سردمداران عرصه دانش در ایران بوده است. تقاضای مشارکت بالای این استان جهت حضور در دانشگاه های خوب کشور بستر مناسبی جهت خدمات آموزشی فراهم آورده است.

در تحقیقات انجام شده توسط مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، استان اصفهان در بین 31 استان کشور با عدد شاخص 07/ 6 دارای رتبه 11 امنیت سرمایه گذاری می باشد که این شاخص بر اساس 7 شاخص  ثبات اقتصادی کلان، فرهنگ وفای به عهد و صداقت و درستی، تضمین حقوق مالکیت، شفافیت و سلامت اداری، عملکرد دولت، ثبات و پیش بینی پذیری مقررات و رویه های اجرایی و مصنویت جان و مال شهروندان از تعرض تعیین شده که هر کدام دارای مولفه های آماری و پیمایشی مربوط به خود هستند.

رتبه این استان برای ثبات اقتصادی 9  و در وفای به عهد رتبه 4ام را دارد . رتبه تضمین حقوق مالکیت  این استان 18 است و

در شفافیت و سلامت اداری رتبه 16 م را دارد. 

شاخص عملکرد دولت در این استان عدد 18/ 6 است که دربین 31 استان رتبه 12 را به خود اختصاص داده است. رتبه 14ام میزان مصنویت جان و مال شهروندان در ایران به این استان اختصاص دارد.

چکیده اطلاعات بخش هاي اقتصادي استان اصفهان:

کشاورزي:
استان اصفهان یکی از مراکز اقتصادي و از قطب‌هاي کشاورزي کشور می باشد. با وجود اینکه تنها 10 درصد ازاشتغال استان در بخش کشاورزي است اما با دارا بودن شرایط اقلیمی متنوع و قابلیت‌هاي بالقوه منابع طبیعی ومنابع انسانی تجهیز شده، به عنوان یکی از استان‌هاي مهم کشور در زمینه تولید محصولات کشاورزي، دامی وپروتئینی می‌باشد. حدود 10 درصد از شاغلین استان در بخش کشاورزي هستند. متأسفانه بحران خشک سالی و کمبود منابع آبی، برخی از مزیت‌هاي کشاورزي استان را از بین برده است و در حال حاضر کشاورزي زراعی و باغی در حال جایگزینی با کشاورزي گلخانه اي و صنایع تبدیلی کشاورزي هستند. شاخص‌ترین رتبه‌هاياستان در بخش کشاورزي در کشور به ترتیب زیر است :                                                                                                                             
   - رتبه اول در زمینه در تولید شیرخام، سبزیجات، برخی صیفی جات گلخانه ای و صنایع تبدیلی کشاورزی 
   - رتبه دوم در زمینه تولید پیاز و گیاهان دارویی گلخانه ای
   - رتبه سوم در تولید گل محمدي، سیب، انار و سیب زمینی 
   -  رتبه چهارم در تولید عسل 
  

صنعت:

براساس مطالعات انجام شده درخصوص وضعیت کلی صنعت، معدن و تجارت استان‌هاي کشور، استان اصفهان به عنوان رتبه اول توسعه یافتگی صنعتی، معدنی و تجاري کشور و یکی از مهم ترین قطب‌هاي اقتصادي کشوربرگزیده شده است. مرکزیت استان اصفهان در کشور و به تبع آن دارا بودن ضریب ایمنی بالا جهت سرمایه گذاري ، مزیتی است که موجب شکل گیري صنایع بزرگ از دهه‌هاي گذشته در این استان شده است. پس از ایجاد صنایع بزرگ و مادر در استان در بیش از نیم قرن پیش، فرصت‌هاي ایجاد شده در بخش صنایع وابسته و همچنین صنایع پایین دستی، موجب شکل گیري واحدهاي تولیدي و صنایع خرد و کوچک و متوسط زیادي حول محوریت همین کارخانجات گردید. در ادامه با بالا رفتن سطح درآمدها و افزایش سرمایه گذاري‌ها، برخی صنایع دیگر و غیرمرتبط نیز ایجاد شد و رونق زیادي یافت.  رشته های صنعتی مختلفی ازجمله صنعت تولید و فرآوري سنگ هاي ساختمانی، صنعت تولید قالی و قالیچه، صنعت آماده سازي و ریسندگی الیاف نساجی، صنعت ساخت انواع محصولات پلاستیکی، صنعت ریخته گري و قطعه سازي از فولاد، آهن و فلزات اساسی، صنعت ساخت قطعات و ملحقات وسایل نقلیه موتوري (سبک وسنگین)، صنعت تولید زیورآلات طلا و جواهر، صنعت تولید پوشاك، صنعت تولید کفش از چرم مصنوعی دراستان اصفهان داراي مزیت رقابتی هستند.
طبق برآوردها می توان گفت که نزدیک به 85 درصد از واحدهاي صنعتی استان در زمره صنایع کوچک و متوسط قرار می گیرند که متأسفانه در حال حاضر نزدیک به 30 تا 35 درصد این واحدها غیرفعال و مابقی نیز یا نیمه فعال هستند و یا با کمتر از 50 درصد ظرفیت خود در حال فعالیت هستند. اصفهان در تولید آجر، تولید سیمان، تولید گچ، ساخت قطعات خودروهاي سنگین، تولید و فرآوري سنگ هاي ساختمانی، تولید فرش ماشینی و... داراي رتبه ممتاز و غالباً اول در سطح کشور است و سهم بالایی از اشتغال بخش صنعت را نیز به خود اختصاص داده است. بخش دیگري از صنایع خرد و کوچک و متوسط استان فعالیتی صنفی دارند و سهم بالایی در صنعت استان بر عهده آن ها می باشد. برخی از آن ها مانند نساجی، زیورآلات طلا، پوشاك و کفش نه تنها سهم قابل توجهی در اقتصاد و اشتغال استان دارند بلکه در سطح کشور رتبه و جایگاه ممتاز دارند. شاید صنعت ساختمان اصفهان مانند سایر کلان شهرهاي ایران باشد اما حضور واحدهاي صنعتی فعال در زمینه تولید تجهیزات و متریال ساختمان موجب سهولت این امر در این استان شده است . بسیاري از رشته هاي مرتبط با ساختمان از جمله آجر، سنگ، سرامیک، لوله و اتصالات و... جزء مزیت‌هاي استان محسوب می شوند و استان اصفهان داراي رتبه برتر در سطح کشور در آن زمینه است . 

شاید بتوان گفت یکی از مهم ترین دلایلی که طی سال هاي اخیر در استان اصفهان موجب رکود واحدهاي صنعتی و بالا رفتن نرخ بیکاري در این استان شده است وابستگی تعداد زیاد رشته هاي استانی به ساختمان و رکود این بخش در سطح کشور از چند سال پیش تاکنون بوده است. خوشبختانه استان اصفهان به دلیل برخورداري از بافت صنعتی و خدماتی، تقریباً تمامی زیرساخت هاي لازم براي توسعه بخش صنعتی را داراست. راه‌هاي درون شهري و برون شهري، شهرك هاي متعدد صنعتی، بنگاه هاي توانمند حمل ونقل کالا، راه آهن، فرودگاه، گمرك تخصصی، زیرساخت هاي شهري و ... همگی درسطح قابل قبولی براي توسعه بخش صنعت و معدن در اصفهان قرار دارند.

خدمات:
بخش خدمات با سهم 46.7 % در اشتغال استان اصفهان را می توان در چهار بخش اصلی تقسیم بندي کرد که عبارتند از: اصناف، بازرگانی، گردشگري و ساختمان.

همواره صادرات و واردات کالا در استان اصفهان در رتبه‌هاي اول کشور قرار داشته که شاید علت اصلی آن، ساختار اقتصادي و کسب و کار استان اصفهان است که به اقتضاي آن، سیستم صادرات و واردات و به ویژه اداره گمرك اصفهان و همچنین اداره بازرگانی، سازوکار و فرآیندهایی منظم و توسعه یافته را به دست آورده‌اند. مهم ترین کالاهاي صادراتی استان اصفهان، مواد پتروشیمی، آهن و فولاد و فرش می‌باشد که همین سه گروه کالا در حدود 64 % کل صادرات استان را تشکیل می دهند. اصفهان به دلیل قرار گرفتن در مرکز ایران و در تقاطع شاهراه هاي بزرگ جنوب به شمال و غرب به شرق، ازتوسعه یافتگی قابل توجهی در بخش حمل ونقل برخوردار است و از نظر دسترسی به راه هاي اصلی کشور وهمچنین راه هاي درون استانی از وضعیت و جایگاه بسیار خوبی برخوردار است به گونه اي که همین موضوع به یک مزیت رقابتی براي استان تبدیل شده است. گردشگري مهم ترین و توسعه یافته‌ترین بخش خدمات در استان اصفهان است که توسعه آن به عنوان یک رشته اثرات غیرمستقیمی بر رشته هاي دیگر حتی رشته های صنعتی استان خواهد داشت.

شناسایی و تحلیل سیستم هاي اقتصادي و اجتماعی استان اصفهان:

اقتصاد استان اصفهان را از لحاظ ساختاري، مدیریتی و سیستمی به چهار بخش اصلی می توان تقسیم کرد:

1- منطقه شمال استان اصفهان
اقتصاد این منطقه با محوریت کاشان بر پایه صنعت و کشاورزي است. این منطقه که شامل شهرهاي کاشان، نظنز، آران و بیدگل می شود از لحاظ ساختاري و مدیریت تا حدود زیادي مستقل است ومزیت‌هایی که در بخش صنعت و یا کشاورزي در آن وجود دارد مختص همین منطقه است. از نظر وضعیت اشتغال با توجه به فعالیت واحدهاي صنعتی شناخته شده مانند واحدهاي تولید کننده فرش ماشینی و همچنین راه اندازي کارخانه سایپا کاشان، تا حدود زیادي مشکل بیکاري این محدوده برطرف شده و عمده جامعه بیکار این منطقه داراي سطح تحصیلات کمتر از دیپلم می باشند، هر چند بسیاري از فعالین بخش صنعت به کشاورزي به عنوان شغل دوم خود نیز مشغول هستند. سیستم مدیریت این منطقه کمترین تأثیرپذیري را نسبت به سایر شهرها از مرکز استان دارد و هر گونه اقدام توسعه اي باید با تدابیري مخصوص همین منطقه صورت پذیرد. مهم ترین مزیت‌هاي این منطقه که به اصلی ترین رشته‌هاي کسب وکار نیز تبدیل شده است عبارتند از: تولید فرش ماشینی، قطعه سازي، پرورش گل محمدي و گیاهان دارویی، تولید و فرآوري گلاب و عرقیجات، طالبی و گرمک آران و بیدگل، انار کاشان، به نطنزو جاذبه‌هاي تاریخی و طبیعی براي جذب گردشگر داخلی و خارجی.

2- منطقه غرب و جنوب استان اصفهان

منطقه غرب استان شامل شهرهاي فریدن، فریدونشهر، خوانسار، چادگان و غرب شهرستان نجف آباد به همراه شهرستان سمیرم در جنوب استان اقتصاد و ساختاري کاملاً کشاورزي دارد. حتی صنایعی که در این منطقه شکل گرفته اند نیز از نوع صنایع تبدیلی هستند و از مز یت‌هاي منطقه بهره برداري نموده اند. روستاها همچنین رونق داشته و بخش قابل توجهی از جمعیت آن روستانشین هستند. هر چند شهرهاي این منطقه نیز از بافت و فرهنگی سنتی و روستایی برخوردارند. اغلب روستاهاي فعال استان در این منطقه قرارگرفته و شغل اصلی ساکنین آنها کشاورزي در انواع مختلف است. نوع کشاورزي این منطقه زراعی، باغی، دامی،صنایع تبدیلی و حتی گلخانه اي است و اغلب کشاورزان بیش از یک نوع از کشاورزي را انجام می دهند. به عنوان مثال ممکن است در کنار کار تولید سیب زمینی با داشتن چند رأس گاو، تولید شیر خام نیز داشته باشند. بنابراین افرادي که در این منطقه ممکن است در اثر هر عاملی بیکار شوند مجدداً به کشاورزي از نوع دیگري روي می آورند چون مهارت و تخصص آن‌ها در همین حوزه است. بنابراین انتخاب رشته در این منطقه براي توسعه بایستی حتماً بر پایه کشاورزي و یا صنایع و خدمات وابسته به کشاورزي باشد در غیر این صورت نتیجه اي در بر نخواهد داشت. در این منطقه شهرستان گلپایگان به عنوان تنها شهر صنعتی و کشاورزي محسوب می گردد که صنایعی غیرمرتبط با کشاورزي در آن شکل گرفته اند. البته جاذبه‌هاي طبیعی این منطقه می تواند یکی از مقاصد گردشگري به شمار رود. سیاست گذاري در این منطقه از یک طرف متأثر از شرایط اقلیمی و دسترسی کافی به منابع آب و از سوي دیگر متأثر ازسیاست‌هاي استانی نیز می باشد . مهم ترین مزیت ها و یا به عبارتی مهم ترین رشته هاي این منطقه عبارتند از: شیر و لبنیات گلپایگان، سیب زمینی فریدن و فریدونشهر، چغندر قند فریدن، سیب سمیرم، زنبورداري و تولید عسل خوانسار و نجف آباد.

3-منطقه شرق و جنوب شرق استان اصفهان

منطقه شرق استان شامل شهرهاي نائین، اردستان، خور و بیابانک و همچنین شهرهاي شهرضا، دهاقان و جنوب شهر اصفهان یک منطقه اقتصادي و اجتماعی دیگری را تشکیل می دهند که اقتصاد آنها بر پایه معدن وخدمات استوار است. وجود معادن مختلف سنگ‌هاي تزئینی، پتاس، سنگ آهن، سنگ آهک و ... در این منطقه موجب رونق بخش معدنی و خدمات وابسته به آن‌ها شده و متعاقباً بخش هاي خدماتی ویژه اي از جمله سیستم حمل ونقل بار جاده اي در مجاورت آن شکل گرفته و توسعه یافته اند. بخش دیگري از خدمات در این منطقه مربوط به گردشگري و خدمات وابسته به عبور مسافر می باشد. شهرهاي شهرضا، نائین، اردستان و خور وبیابانک همگی در مسیر جاده‌هاي مواصلاتی شمال به جنوب و شرق به غرب قرار گرفته اند و همین موضوع موجب شکل گیري شغل‌هاي وابسته شده است. در بررسی مجوزهاي صنفی نیز می توان این موضوع را به وضوح مشاهده نمود.جاذبه هاي تاریخی نائین در کنار جاذبه هاي کویري نائین و خور و بیابانک طی سال هاي اخیر به یکی ازمقاصد گردشگري داخلی و خارجی تبدیل شده است هر چند جاي توسعه بسیار زیادي همچنان در آن وجود دارد. فرش دستباف نائین و شهرضا و همچنین صنایع نمد و محصولات سفالین شهرضا نیز از اعتبار ملی و بین المللی برخوردارند که در بخش خدمات قابل بررسی می باشند . نکته اي که شایان ذکر است وجود کشاورزي آن هم در سطح کم در این منطقه است که اگر چه نمی توان به عنوان اقتصاد غالب از آن نام برد اما به عنوان مقصد نیروهاي بیکار شده از معدن و خدمات برشمرده می شود. تعداد نیروهاي بیکار در این منطقه محدود است و اکثریت آنها براي یافتن فرصت هاي شغلی جدید راهی شهر اصفهان و یا شهرهاي مجاور آن می شوند. مهم ترین مزیتها و رسته هاي این منطقه عبارتند از: معادن سنگهاي قیمتی، سنگ اهن، سنگ آهک و...، فرش دستباف نائین، حمل ونقل بار جاده اي شهرضا، خدمات گردشگري عبوري مسافر، کویرنوردي نائین وخور و بیابانک و انار شهرضا.

4- منطقه مرکزي استان (کلانشهر اصفهان)

شاید بتوان گفت مهم‌ترین سیستم اقتصادي و اجتماعی استان که از نظر تعداد شاغل، تعداد بیکار، تعداد رشته هاي کسب و کار، تنوع رشته ها و بسیاري موارد دیگر رتبه اول را در استان دارد، منطقه مرکزي استان و آن هم به دلیل قرارگیري شهر اصفهان در این منطقه است. این منطقه ر ا کلانشهر اصفهان نامیدیم چرا که تمامی سیاست ها، تصمیم گیري ها، عمکردها و ... متأثر از اصفهان و اقتصاد آن می باشد. اگر صنایع مستقر در شهر اصفهان رونق داشته باشند سایر شهرهاي مجاور آن نیز رونق پیدا می کنند و بالعکس. چرا که سهم اشتغال شهر اصفهان از این شهرها چشم گیر است. رفت وآمد نیروي کار هر روز بین این شهرها وجود دارد و اغلب مهاجرین از داخل و بیرون استان به منظور دستیابی به فرصت هاي شغلی راهی این منطقه می شوند هر چند بسیاري از آنها در شهرهاي مجاور اصفهان استقرار می‌یابند ولی به نوعی بار اشتغال و بیکاري آن ها بر دوش شهر اصفهان می باشد.

اقتصاد این منطقه کاملاً صنعتی و خدماتی است و هر دو بخش صنعت و خدمات به یک اندازه در اشتغال و اقتصاد آن سهم دارند. اگر استان اصفهان به عنوان یک استان صنعتی شناخته می شود به خاطر وجود رشته هاي صنعتی ممتاز و برتري است که تجمع آن ها در این منطقه می باشد. علاوه بر این، استقرار صنایع بزرگی مانند فولاد مبارکه، ذوب آهن، پالایشگاه، پتروشیمی، سیمان و ... نه تنها سهم بالایی در اقتصاد و اشتغال این منطقه و استان ایفا نموده اند، بلکه زمینه شکل گیری صنایع پایین دستی و بالا دستی و صنایع خدماتی وابسته متعددي را نیز فراهم نموده اند. در کنارمزیت هاي صنعتی، جاذبه هاي گردشگري و توریستی، صنایع دستی، فن آوري اطلاعات و... به عنوان مهم ترین رشته هاي خدماتی توسعه یافته اند . کشاورزي نیز در این منطقه هر چند وجود دارد و حتی دررشته هایی مانند تولید شیر خام و محصولات گلخانه اي داراي مزیت کشوري است ولی نمی توان کشاورزي را در اقتصاد و اشتغال این منطقه صاحب سهم عمده دانست.

مهم ترین مزیت ها و رشته هاي این منطقه عبارتند از : قطعه سازي و مجموعه سازي، ساخت قطعات خودروهاي سنگین و نیمه سنگین، تولید زیورآلات طلا و جواهر، تولید پوشاك، تولید کفش از چرم مصنوعی، فرآوري سنگ هاي ساختمانی، تولید آجر، تولید محصولات پلاستیکی، صنایع دستی، گردشگري خارجی و خدمات مربوطه، گردشگري داخلی و خدمات مربوطه، فن آوري اطلاعات، فرش دستباف، خدمات حمل ونقل بار بینشهري، تولید گز و شیرینی سنتی اصفهان، ریسندگی الیاف نساجی، تولید پارچه هاي ملحفه اي، تولید حوله، تولید باند و گاز و برزنت، تولید بتن و محصولات سیمانی، خدمات چاپ و نشرو بسته بندي و تولید لوله و اتصالات ساختمانی.