سرمه‌دوزی، یکی از دوخت‌های تزیینی و از هنرهای اصیل و با قدمت ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ ساله ایران است. این هنر اصیل و زیبا، در ابتدای ظهور تمام موادش دست‌ساز و از جنس طلا و نقره بوده‌است، اما در طول زمان به دلیل گران بودن این مواد، بالا رفتن هزینه‌ها و قیمت تمام‌شده، مواد اولیه آن عوض شد.

در گذشته این دوخت برای تزیین لباس، پرده‌های مجلل تالارها، سر آستین‌ها، یقه حاشیه لباس و روسری، رو رخت‌خوابی و… استفاده می‌شد اما امروزه استفاده از آن گسترش بیشتری پیدا کرده و بر جنبه‌های تزیینی و دکوراتیو آن افزوده شده‌است.

سرمه (ملیله فلزی) از الیاف طلا و نقره که تابیده و فنری شده تهیه می‌شود و بعلت تلألؤ خاصی که دارد استفاده می‌شود سرمه‌دوزی به‌شکل ملیله‌دوزی که قطعات نقره و طلا به شکل مفتول تو خالی بوده از زمان هخامنشیان و ساسانیان رایج گشته و در زمان صفویان به اوج خود رسیده‌است و اکنون با الیاف بدل طلا و نقره تهیه می‌شود و به همین دلیل در سطح گسترده مورد استفاده عوام می‌باشد و در گذشته جهت لباس و پرچم و روکش مقابر و پرده خانه خدا به کار می‌رفته.

امروزه سرمه‌دوزی برای وسائلی مثل رومیزی، روتختی، سجاده، جانماز، جلد قرآن و روکش جعبه دستمال کاغذی و تابلو و دوخت کمند و نظائر آن بکار می‌رود. طرح‌های سرمه دوزی معمولاً انواع بته جقه است که در طرح پارچه ترمه نیز همین طرح به کار می‌رود طرح‌های دیگر؛ گل وبته، گل‌های شاه‌عباسی و غیره‌است و تقریباً مثل گل‌دوزی در طرح محدودیتی ندارد اما پیاده کردن طرح طبق شیوه و روش‌های خاصی حاشیه و گوشه مطابق و مناسب وسایلی که تهیه می‌شود می‌باشد. مراکز سرمه‌دوزی در ایران شهرهای اصفهان، یزد، کرمان، کاشان و تهران است.

ابزار سرمه پارچه ترمه، مخمل، و کتان انواع نخهای سرمه، نخ دوخت در خیّاطی ، سوزن با شماره‌های مختلف، قیچی، دستگاه کمان یا چهارچوبی برای محکم نگه داشتن پارچه. پنبه، یا هر پرکننده دیگری بنا به ذوق و استعداد دوزنده. صابون خیاطی برای نقش اندازی یا هر قلم دیگری که بتواند بر روی پارچه اثرگذار باشد و پاک نشود.