پرورش بلدرچین تخم گذار و گوشتی

بلدرچین از نظر رده‌بندی جانورشناسی به شاخه طنابداران، زیرشاخه مهره‌داران، رده پرندگان، دسته ماکیان‌سانان و جنس کوتورنیکس تعلق دارد و در گذشته به‌عنوان حیوان آزمایشگاهی مورد استفاده دانشمندان قرار می‌گرفت، اما بعداً به‌عنوان پرنده‌ای باارزش برای تولید گوشت و تخم مورد استفاده قرار گرفت. بلدرچین برای اولین بار در ژاپن و در قرن 11 میلادی اهلی شد. در ابتدا نگه‌داری از این پرنده به‌صورت سرگرمی و به‌منظور آواز خواندن انجام می‌شد، اما از قرن 19 میلادی به بعد بلدرچین به‌منظور تولید گوشت و تخم مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این پرنده در 6 هفتگی به بلوغ جنسی می‌رسد و از 50-45 روزگی شروع به تولید تخم می‌کند. تخم آن بین 8 تا 12 گرم وزن دارد و دوره جوجه‌کشی آن نیز در حدود 18-17 روز به طول می‌انجامد. بلدرچین پرنده کوچکی است و در زمان بلوغ حدود 250-200 گرم وزن دارد (به‌صورت پرورشی) و طول عمر آن نیز حدود 3 الی 4 سال است که قابلیت پرواز دارد و در طبیعت در بین علفزارها زندگی می‌کند. در زبان فارسی بلدرچین به اسامی بدبده و سره نیز شناخته می‌شود. بدن بلدرچین ژاپنی دارای ترکیب رنگ‌های قهوه‌ای، سفید، نخودی و زرد است. جنس ماده بلدرچین اندکی از جنس نر بزرگ‌تر است.

این طرح، پرورش بلدرچین گوشتی و تخم‌گذار را به‌طور هم‌زمان مورد بررسی قرار داده است که شروع طرح با خرید 10000 قطعه جوجه یک‌روزه بلدرچین ژاپنی آغاز می‌شود. حدود 8000 قطعه از این جوجه‌ها به‌منظور تولید گوشت در یک دوره 45 روزه و به روش بستر نگه‌داری می‌شوند که هزینه ثابت (ساختمان و تجهیزات) برای این کار حدود 127 میلیون تومان و هزینه جاری طرح نیز در حدود 24 میلیون و 800 هزار تومان می‌باشد که برای خرید جوجه، خوراک و... مصرف می‌شود. با احتساب تلفات در آخر دوره در حدود 40 میلیون و 500 هزار تومان بابت فروش بلدرچین کشتار شده عاید تولیدکننده می‌شود که پس از کسر هزینه‌های تولید، در حدود 11 میلیون و 646 هزار تومان سود خالص طی یک دوره پرورش به دست می‌آید. دوره بازگشت سرمایه برای پرورش بلدرچین گوشتی در این طرح حدود 25 ماه و نرخ سوددهی آن نیز در هر دوره 60 روزه (45 روز پرورش + 15 روز نظافت سالن در آخر دوره) 7.6 درصد خواهد بود. در یک سال حدود 5 دوره پرورش بلدرچین گوشتی را می‌توان انجام داد.

برای پرورش 2000 قطعه بلدرچین تخم‌گذار به روش پرورش در قفس، سرمایه ثابت (ساختمان و تجهیزات) 40 میلیون تومانی مورد نیاز است و حدود 76 میلیون تومان نیز سرمایه جاری در سال برای خرید خوراک، جوجه، حمل و نقل تخم‌های تولیدی به بازار، بهداشت و انرژی مورد نیاز است. فروش سالیانه در این طرح حدود 96 میلیون تومان است که شامل درآمد حاصل از فروش تخم و گوشت بلدرچین‌های آخر دوره می‌باشد. پس از کم کردن هزینه‌های تولید، حدود 15 میلیون تومان سود خالص در سال به دست می‌آید. دوره بازگشت سرمایه در این طرح نیز حدود 29 ماه و نرخ سوددهی سالانه نیز حدود 34 درصد خواهد بود. قابل ذکر است که در عمل یک دوره پرورش بلدرچین تخم‌گذار در حدود 10 ماه به طول می‌انجامد که شامل دو ماه پرورش و 8 ماه تخم‌گذاری می‌باشد و در این طرح حدود 2 ماه نیز برای آماده‌سازی مجدد سالن و... در نظر گرفته شده است.

از ویژگی‌های مثبت برای پرداختن به این کسب ‌و کار می‌توان به رشد سریع، پایین بودن سن بلوغ جسمی و جنسی و نرخ تخم‌گذاری بالای بلدرچین‌ها، سوددهی در زمان کم به دلیل کوتاه بودن دوره پرورش، بالا بودن تراکم پرورش در واحد سطح به دلیل جثه کوچک، مقاوم بودن در برابر بیماری‌ها و ارزان بودن جیره مصرفی، بازگشت سرمایه در مدتی کوتاه و معاف بودن از مالیات اشاره کرد.