گوسفند افشاری در مجموعه نژادهای گوشتی- شیری سنگینوزن طبقهبندی میشود که قابلیت تولید گوشت و برهزایی آن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پراکنش این نژاد گوسفند به استانهای زنجان، آذربایجان غربی و کردستان مربوط میشود. در حال حاضر گوسفند نژاد افشاری در مناطق مختلف کشور به منظور پرواربندی و یا تولید بره پرورش داده میشود.
دانشگاه زنجان با همکاری سازمان جهاد کشاورزی این استان، طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری را از سال 1385 آغاز نموده و در ادامه در سال 1390 با همکاری بخش خصوصی، گوسفندهای اصلاح نژاد شده وارد گلههای تکثیری شدند. گوسفندهای اصلاح نژاد شده افشاری تعداد بره بیشتری به ازای هر زایش تولید میکنند و با یک برنامه صحیح تولیدمثلی و استفاده از روشهای همزمانسازی فحلی، میتوان در دو سال، سه بار زایش را از این دام انتظار داشت. تعداد بره متولد شده در هر زایش به ازای هر رأس گوسفند اصلاح نژاد شده، به خلوص و احتمالات ژنتیکی بستگی دارد اما بهطور معمول در هر زایش 4-2 بره تولید میشود. گوسفندهای اصلاح شده نژاد افشاری علاوه بر چندقلوزایی، سرعت رشد، کیفیت پشم و راندمان غذایی بهتری نسبت به گوسفندهای معمولی این نژاد دارند. دوره متنی پرورش گوسفند اصلاح نژاد شده (چندقلوزای افشاری) بر اساس مطالب علمی، اطلاعات مدیر مرکز اصلاح نژاد گوسفند افشاری استان زنجان و گفتههای کارآفرینان این حوزه تدوین شده است.
پرورش گوسفند چندقلوزای افشاری علاوه بر سود خوبی که دارد، کمک شایانی به افزایش تولید دام در کشور و در نتیجه افزایش تولید گوشت و سایر محصولات گوسفند در آینده میکند. با توجه به تفاوت قیمت زمین در مناطق مختلف و اختلاف در برآورد قیمتها، هزینهای برای خرید زمین در پیشبینی قیمتها لحاظ نشده است. در دوره آموزشی، سرمایه لازم برای شروع کسب و کار پرورش گوسفند اصلاح نژادی( چندقلوزای افشاری) حدود 2 میلیارد و 617 میلیون تومان پیش بینی شده است. این سرمایه صرف ساخت دامداری استاندارد، تجهیزات، خرید میش و قوچ چندقلوزا، خوراک و... میشود. طبق محاسبات انجام شده در یک دوره زایش (8 ماه)، تعداد 224 بره تولید میشود که با فروش آنها، در حدود 1 میلیارد و 725 میلیون تومان درآمد حاصل میشود که پس از کسر هزینههای تولید، سود خالص حدود 1 میلیارد و 400 میلیون تومان خواهد بود. نرخ سوددهی این طرح حدود 81 درصد و دوره بازگشت سرمایه نیز حدود یک سال خواهد بود؛ اما با توجه به قیمت بالای گوسفندهای اصلاح نژاد شده و تعداد کم آنها عملاً خرید 100 رأس میش چندقلوزا مقدور نمیباشد.
راه حل عملی و منطقی برای شروع کسب و کار پرورش گوسفند اصلاح نژادی( چندقلوزای افشاری) ، تهیه یک گله میش معمولی همین نژاد میباشد تا به عنوان پایه مادری مورد استفاده قرار گیرند. دامدارانی که خود گله میش اولیه را دارند، نیازی به خرید میشهای جدید ندارند. پس از تهیه گله پایه مادری باید قوچهای اصلاح نژاد شده (دارای ژن چندقلوزایی) از مراکز فروش این دامها خریداری شوند و طی یک دوره 4 ساله، کل گله پایه با میشهای چندقلوزا جایگزین گردند. پس از طی فرآیند اصلاح نژاد گله، سوددهی مطابق با محاسبات دوره آموزشی خواهد بود. البته قابل ذکر است که از سال اول به بعد بخشی از برههای ژندار و یا بدون ژن قابل فروش هستند و به این ترتیب بخشی از هزینههای طرح به مرور برمیگردد. هزینههای اولیه با روش پیشنهادی شامل ساخت دامداری، خرید تجهیزات، خرید میش پایه مادری معمولی، خرید قوچ چندقلوزا، خرید خوراک و... میباشد که بهطور تقریبی حدود یک میلیارد تومان هزینه در بر دارد. در دوره آموزشی مباحث فنی پرورش، پلن دقیق مالی، تشریح فرآیند اصلاح نژاد طی 4 سال، بازار فروش، ریسک کار و مجوزهای این کسب و کار ارائه شده است.