خرما با نام علمی Phoenix dactylifera، گیاهی تک لپه‌ای و بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، آفریقا و جنوب آسیا، جزو تیره نخل‌ها با برگ‌های بزرگ، که میوه‌اش خوراکی و دارای هسته‌ای سخت و پوست نازک و طعم شیرین که به شکل خوشه‌ای است. این گیاه چندساله و دوپایه می‌باشد، یعنی گل‌های نر و ماده روی پایه‌های جداگانه قرار دارد و ارتفاع نخل به ۱۰ تا ۲۰ متر، یا بیشتر می‌رسد. این درخت ازجمله معدود گیاهانی است که می‌تواند شرایط بیابانی را تحمل کند. باستان‌شناسان احداث نخلستان‌ها را به پنج هزار سال پیش، نسبت داده‌اند و در ایران نخل از دوران باستان و پیش از هخامنشی کشت می‌شده است. برای تولید یک کیلوگرم خرما، به حدود دو مترمکعب آب نیاز است. این امر بیانگر این است که نخل خرما باوجود سازگاری ظاهری به شرایط گرم و خشک، میانگین مصرف آبی بالاتری برای تولید یک کیلوگرم ماده خشک، نسبت به سایر گیاهان دارد.
برای احداث یک هکتار نخلستان به فرض اینکه زمین برای خود شخص باشد، به حدود 177 میلیون تومان سرمایه نیاز است. خرما از سال ششم شروع به باردهی می‌کند و در سال‌های باردهی، سالانه حدود 30 میلیون تومان هزینه جاری نیاز خواهد بود که بخش زیادی از این هزینه مربوط به هزینه کارگری یا نیروی انسانی است. بعد از شروع باردهی اقتصادی، سالانه حداقل 30 میلیون تومان در سال هشتم و 66 میلیون تومان در سال دهم، سود برای این کسب‌وکار پیش‌بینی می‌شود. احداث نخلستان با توجه به دیر بازده بودن، سرمایه‌گذاری مطمئنی است.
در این طرح سطح زیر کشت برای نخلستان خرما یک هکتار در نظر گرفته شده است که با فاصله کشت 8×8 حدود 145 اصله نهال در این مساحت کشت خواهد شد، برداشت محصول نیز از سال نهم تا سال هفتادم برای رقم مضافتی متوسط8 تن در هکتار برآورد شده است.
برای احداث نخلستان به تجهیزات خاصی نیاز نیست و از تجهیزات مشابه سایر درختان، مانند؛ تراکتور برای آماده‌سازی زمین، چاله‌کن برای حفر گودال و بیل و فرغون برای جابجایی نهال‌ها داخل باغ ضروری‌اند. در مرحله نگهداری هم از داس، کجک، اره و بالابر مکانیکی برای برداشت و گرده‌افشانی خرما، موردنیاز می‌باشد. برای این طرح، سیستم آبیاری قطره‌ای در نظر گرفته شده است. همچنین موتوربرق دیزلی برای تأمین برق موردنیاز در طول دوره‌های آبیاری و سایر موارد نیز پیش‌بینی شده است.
امکان کنترل تک تک درختان و میزان باردهی بالای هر درخت، امکان انبار کردن خرما در سردخانه، منحصر بودن تولید خرما در مناطق خاص و نیاز مناطق سردسیر به این محصول، امکان بسته‌بندی جهت صادرات، بازار داخلی مناسب، امکان فرآوری آن به اشکال مختلف و افزایش میزان باردهی در سال‌های آتی، از مزیت‌های اقتصادی احداث نخلستان است.
موارد مختلفی ممکن است در جریان احداث نخلستان ایجاد مشکل کند، که به مواردی مانند؛ آفات:«كرم میوه‌خوار و كرم گرده خوار خرما»، بیماری‌ها:« بیماري پوسیدگي گل آذين خرما»، ریزش میوه، سرد شدن ناگهانی، رعدوبرق، باران، وزش بادهای شدید و موسمی، پوسیدگی قبل از برداشت میوه، شوری خاک و... وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به روش‌هایی رفع کرد. همچنین عملکرد ضعیف بیمه، معاملات غیر نقدی، مشکلات اخذ وام، بسته‌بندی نامناسب برای صادرات، نوسانات قیمت مواد اولیه و... دیگر مشکلات نخل‌داران محسوب می‌شود.
بازگشت سرمایه در این کسب‌وکار، طولانی‌مدت است، به‌طوری‌که درخت خرما از سال ششم حالت اقتصادی به خود می‌گیرد، لذا کاشت این درخت برای کسانی که به بازگشت سریع سرمایه و سود نیازمند هستند، توصیه نمی‌شود.
